Çin, görülen en büyük tatbikatı başlattı.
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Polesi’nin geçtiğimiz günlerde Tayvan’a yaptığı ziyaret, Çin tarafından tepkiyle karşılandı. Ziyareti bir ‘ihlal’ olarak algıladığını ifade eden Pekin yönetimi, bölgede askeri hareketliliğini artırdı.
Dün, Çin savaş gemileri ile uçaklarının Tayvan’a 20 kilometre mesafeye kadar yaklaştığı söylendi.
Çin ordusu aynı zamanda Tayvan Boğazı’na 11 adet Dongfeng isimli balistik füze fırlattı. Çin tarafından yapılan açıklamada, “Tayvan Boğazı’nın doğusunda belirli alanlara hassas atışlar yapıldı ve beklenen sonuçlar alındı” ifadelerine yer verildi.
Pekin yönetimi, Tayvan’ı çevreleyen altı bölgede yürüttüğü eş zamanlı tatbikatlarla, egemenlik ihtilafı içindeki tarafların uzun yıllar barış halinin korunmasını sağlayan fiili deniz ve hava hattının ötesine geçerek, statükoyu güç yoluyla değiştirebileceği mesajını veriyor.
Çin‘e ait savaş uçakları ve gemileri, 1955’te ABD tarafından fiili deniz ve hava hattı olarak belirlenen, Tayvan Boğazı’nı ikiye ayıran Orta Çizgi’yi geçerken, 1995-1996’daki İkinci Boğaz Krizi’nden beri ilk kez Tayvan Adası yakınlarına güdümlü füzeler fırlattı.
Ayrıca Tayvan Boğazı’nın karşı kıyısındaki Fucien eyaletinden ateşlenen PCL-191 roketleri, adanın Çin kontrolündeki Pingtan Adası açıklarına düştü.
Tatbikatın ilk gününde çok sayıda Çin savaş uçağı ve gemisi, Tayvan Boğazı’nda iki ülkenin etki alanlarını sınırladığı kabul edilen orta çizgiyi geçti.
Çin ordusuna ait bir insansız hava aracının, önceki gece Tayvan’a bağlı Kinmen Adası (Quemoy) üzerinde uçtuğu bildirilmişti. 1950’lerden beri Çin’e ait hiçbir hava aracı Kinmen üzerinde uçmamıştı.
Bu arada aralarında “Tip 055” sınıfı güdümlü füze taşıyan iki muhribin bulunduğu 10 savaş gemisinin Tayvan çevresinde görevlendirildiği, en az bir uçak gemisi ve nükleer denizaltının, adanın blokaja alındığı harp oyununa katıldığı bildirildi.
7 Ağustos’a kadar sürmesi öngörülen tatbikatlar, Çin‘in egemenlik ihtilafı içinde olduğu Ada’nın çevresinde fiili bir blokaj oluşturmuş durumda.
Altı bölgede yürütülen tatbikatlar nedeniyle bazı bölgeler gemi ve uçak trafiğine kapatılırken boğaz geçişindeki güvenlik endişesi nedeniyle seferlerin aksadığı bildiriliyor.
Tayvan ise füze alarm durumunu sisteme geçirdi ve yapılan tatbikata telsiz uyarılarıyla karşılık verdi.
Tayvan Ulusal Savunma Bakanlığı, dün, tatbikatın ilk gününde, Çin ana karasından ateşlenen 11 güdümlü füzenin Tayvan’ın “kara suları” olarak gördüğü bölgeye düştüğünü bildirdi.
Tayvan Savunma Bakanlığı, tatbikatlar sırasında 22 Çin savaş uçağının orta çizgiyi geçtiğini bildirdi. Bunlar arasında 12 “SU-30”, 8 “J-11” ve 2 “J-16” savaş uçağı olduğu bilgisi aktarıldı.
Hükümetin limanlarda ve havaalanlarındaki faaliyetleri sorunsuzca yürütülmesi için gerekli tedbirleri alacağını ifade eden Tsai, Tayvan ordusunun da tatbikat bölgelerinde teyakkuz seviyesini artırdığını kaydetti.
Tayvan Başbakanı Su Tseng-chang da, Tayvan’ın ‘özgürlük ve demokrasiyi’ temsil ettiğini ifade ederek “Yanımızdaki kötü komşu kaslarını kapımızın önünde esnetiyor ve dünyanın en işlek su yollarından birini askeri tatbikat ile keyfi olarak sabote ediyor” dedi.
ABD yönetimi, Çin‘in Pelosi’nin ziyaretlerinin ardından başlattığı tatbikatları Pekin’in bölgedeki statükoyu değiştirme çabası olduğunu bildirdi.
ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Departmanı Başkanı John Kirby, yaptığı açıklamada, tatbikatlarını “provokatif eylemler” olarak nitelerken, “Pekin’in prokovatif eylemleri statükoyu değiştirmeye yönelik uzun süredir devam eden çabalarındaki tırmanışı gösteriyor. Yeni bir statükoyu kabul etmeyeceğiz. Yalnızca ABD değil dünyada da bu girişimi reddedecek.” dedi.
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin de, Pelosi’nin ziyareti için Tayvan açıklarına gelen Ronald Reagan uçak gemisi ve harp filosuna bölgeden ayrılmama talimatı verdi. Filonun Japonya ve diğer müttefik ülkelerle durumu izleyeceği kaydedildi.
Bölgedeki askeri hareketliliğin artmasının tehlikeli sonuçlar yaratabileceğine dikkat çeken Kirby, “Bu kadar yakın mesafede çok fazla harp aracının bulunması hesap hatalarına ve yanlış hareketlere yol açabilir.” değerlendirmesinde bulundu.
Çin tarafından ise tatbikatla ilgili açıklama yaptı. Devlet televizyonu CCTV’ye konuşan bir uzman, geleneksel füzelerin Tayvan’ın izerinde uçtuğunu doğruladı.
Aynı zamanda bu kararın Çin Halk Cumhuriyeti’nin Tayvan çevresinde artan askeri faaliyeti nedeniyle alındığının da altını çizdi. Bu kararın sorumlu ulusların hepsi tarafından yapıldığını ifade eden yetkili, şimdilik testin tarihinin belirsiz olduğunu söyledi.
